Бұл мақалада тарихшылық қағидатына негізделе отырып және фактілерді баяндаудың сипаттамалық тәсілін пайдалану кезінде Қазақстанның байырғы халқының өмір сүру жағдайлары мен таңдаған шаруашылық жүргізу әдісінің өзара байланысы идеясы баяндалады. Көшпелі мал шаруашылығы оңтайлы түрде тұру аймағы жағдайында мал өсірудің барынша нәтижесін алуға мүмкіндік берді. Бұл конъюнктура өзінің жүйелік өзара байланысында көптеген құрамдас элементтерді біріктірді, оның ішінде мекендеу ортасы, климат, ландшафт, флора және фауна, өсірілетін тұқымдардың өзіне тән ерекшеліктері, маусымдық циклділік және басқа да бірқатар элементтер.

Қазақстан аумағында XIX-XX ғасырлар аралығында қалыптасқан, жергілікті халық мал өсіруден алатын мал шаруашылығы өнімдерінің вариативтілігі байқалады. Бұл жерде біз тамақтың негізі ретінде - ет пен сүттің табиғи шикізаты болғанын түсінеміз, және олардың туындыларының көп болғаны сөзсіз; киім, аяқ киім, тұрмыс заттарын, тұрғын үйдің құрамдас бөліктерін, еңбек құралдарын, қару-жарақты, музыкалық аспаптарды, отынды дайындауға арналған материалдар. Бұл қазақтардың көшпелі мал шаруашылығынан алатын өнімдерінің материалдық мысалдары емес.

Көшпелілердің шаруашылық жүргізуін ұйымдастырудың таңдап алынған әдісінің материалдық емес нәтижелерінің ауқымы да жеткілікті. Аталған фактор қазақтардың ұлттық мәдениетін қалыптастыруға да айқындаушы әсер етті. Оның көріністері қазақ халқының ұлттық аңыздар, эпос, ән, музыка, жұмбақ, сенім, белгілер, ою-өрнек, киім-кешек, лексикон, сөйлеу айналымы, әшекей заттары, ою-өрнек, дәстүр, әдет-ғұрыптар мен ою-өрнектер сияқты рухани өмірінің элементтерінің ішінен өтеді.

Ұлттық қазақ мәдениетінің пайда болуының тарихи жағдайларын түсіну, оның жекелеген элементтерінің мазмұнын кейіннен ашу сияқты қазақ ұлтының ұлттық портретін толық түсінуге ықпал етеді, бұл өзгелердің қатарында отандастарымыздың жас ұрпағын моральдық-психологиялық тәрбиелеу үшін базисті қалыптастырады.