Шоқан Уәлиханов – көрнекті қазақ ғалымы, этнограф және тарихшы, оның бай ғылыми мұрасы Орталық Азия халықтарының тарихын зерттеуде маңызды рөл атқарады. Оның еңбектері тек құнды тарихи дереккөз ғана емес, сонымен қатар XVII-XVIII ғасырлардағы қырғыз-қазақ қарым-қатынастарын қайта қарастыруға мүмкіндік беретін іргелі зерттеулер болып табылады.

Осы мақалада Уәлиханов еңбектеріндегі қырғыз-қазақ байланыстарына қатысты мәліметтер жаңа құжаттық дереккөздер, халық ауыз әдебиеті үлгілері және заманауи ғылыми зерттеулер негізінде жан-жақты талданады. Зерттеу барысында бұрын даусыз деп саналған кейбір хронологиялық даталар нақтыланып, толықтырылады, сондай-ақ қырғыздар мен қазақтардың ғана емес, тұтастай Орталық Азия халықтарының тарихына қатысты пікірталас тудыратын мәселелерге жаңа түсініктер беріледі.

Зерттеуде сыртқы саяси және әлеуметтік-экономикалық факторлардың қырғыз-қазақ қарым-қатынастарының дамуына әсері ерекше назарға алынады. Екі халықтың өзара әрекеттесу тетіктері, мәдени және сауда байланыстары талданады. Кешенді зерттеу әдістерінің арқасында тарихи үдерістің жаңа қырлары ашылып, қырғыздар мен қазақтардың аймақтық саясаттағы рөлі тереңірек қарастырылады.

Осылайша, бұл зерттеу жұмысы XVII-XVIII ғасырлардағы қырғыз-қазақ қатынастарына қатысты бұрын белгісіз болып келген деректерді ашып, Орталық Азия тарихын зерделеуге маңызды үлес қосады.