Кеңестік марксистік көзқарастардан халықаралық деңгейде танылған заманауи әдіснамаға көшу барысында қазақ тарихын зерттеу саласында маңызды бетбұрыс байқалуда. Осы өзгерістер аясында қазақ тарихындағы өзекті мәселелерді жаңа теориялық шеңберлерде қайта қарастыру қажеттілігі күн өткен сайын артып келеді. Сол күрделі мәселелердің бірі — кеңеске дейінгі дәуірдегі қазақ ұлтын қалыптастыру үдерісі. Соңғы жылдары жарық көрген көптеген зерттеулер Бенедикт Андерсонның ұлтшылдық жөніндегі танымал тұжырымдамасын сын көзбен қарастырмастан қолданады. Бұл тұжырымдамада баспасөздің ұлт қалыптастырудағы рөлі ерекше атап көрсетіледі. Алайда, бұл идеялардың қазақ шындығына сәйкес келуі күмән туғызады. Бұл ғылыми мақалада қазақ ұлтшылдығының тарихи бастауларына қатысты іргелі сауалдарды қайта қарастырып, классикалық әрі кең таралмаған теорияларды саралау арқылы олардың қазақ контекстіне қаншалықты сай келетінін анықтау көзделеді. Зерттеудің бірегейлігі — ұлтшылдық туралы классикалық тұжырымдарды қазақ тарихи болмысымен ұштастырып, ұлттық бірегейліктің терең әрі көпқырлы табиғатын ашып көрсетуінде. Теориялық тұрғыдан байытылған бұл еңбек отарлық қысым мен ішкі өзгерістерге жауап ретінде пайда болған қазақ ұлтшылдығының күрделі сипатын жан-жақты сипаттап береді.