Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту

Уважаемые пользователи! На нашем хостинге ведутся технические работы, на сайте могут быть ошибки. Приносим свои извинения за временные неудобства.

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗҰПУ, ХАБАРШЫ «ТАРИХ ЖӘНЕ САЯСИ-ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР» СЕРИЯСЫ

ОРТАҒАСЫРЛЫҚ ТОРЕВТИКАЛЫҚ БҰЙЫМДАРДАҒЫ ФАНТАСТИКАЛЫҚ ЖАНУАРЛАР БЕЙНЕЛЕРІ

Жарияланған May 2021
Аңдатпа

Мақалада қимақтардың торевтикалық бұйымдарында кеңінен таралған ғажайып жануарлар бейнелері қарастырылған. Қимақтар – Обь және Ертіс өзендерінің аралығында IX ғасырда мемлекет құрған түркі тайпалары. Қимақтардың торевтикасы негізінен өсімдік элементтерімен бейнеленеді, сонымен қатар, антропоморфты, зооморфты және геометриялық элементтерде жиі кездеседі. Солардың ішінен ғажайып жануарлар бейнелері ерекше көрсетілген. Бейнелерді қалыптастыру барысында көшпелі өнер дәстүрі анық көрінеді. Қимақтардың торевтикалық бұйымдарында жыртқыш мысық, айдаһар, самұрық құсы, грифон, Сенмурв, қанатты жылқы секілді алып жануарлар мен құстар бейнеленеді. Олар киімдерді сәндегенде, жауынгерлік және жылқы жабдықтарын дайындағанда қолданылған. Бейнелердің барлығы дерлігі жергілікті дәстүрге ие. Мысалы, жыртқыш құс, арыстан және ит бейнелерінің композициясынан тұратын Сенмурв кейіпкері, Ертіс өзенінен табылған айылбаста ит бейнесіне ғана ұқсатып салынған.

pdf (Русский)