Қазіргі таңда тарихи-этнологиялық зерттеулерде ұлттық бірегейлік мәселесіне ерекше назар аударылуда. Ұлттық бірегейліктің көрсеткіші болып табылатын мәселелердің бірі топонимика бағытындағы зерттеулер. Жер-су атауларының мәні мен пайда болу ерекшеліктерін айқындау арқылы территориялық тұтастық пен сол жерді мекен еткен халықтардың болмысына баға бере аламыз. Аталған бағытта зерттеу жүргізудің мақсаты топонимдердің мәнін ашу арқылы жер-су атауының ұлттың тіршілігі, дүниетанымы мен ділі, болмысы мен шаруашылығымен тығыз байланысты екендігін көрсету болып табылады. Рас белгілі бір территорияларда қалыптасқан этнос өзін қоршаған географиялық ортаға өзіне тән бірегейлікке сүйене отырып атау беруі заңды құбылыс. Бір халық кез-келген дәуірде өзге халықтармен тығыз мәдени-шаруашылықтық байланыстарда өмір сүреді. Мәдениеттердің алмасуы нәтижесінде жергілікті жер-су атауларына да өзіндік тілдік өзгерістер енеді. Бұл өз кезегінде топонимдерді зерттеу ісінің кешенді әрі сан салалы болуына түрткі болады.

Мақалада топонимикалық зерттеулердің ерекшеліктері, оның ғылым үшін маңыздылығы ашылады. Осы бағытта ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізген зерттеушілердің еңбектерін басшылыққа алып, топонимикалық зерттеулердің кезеңдеріне баға беріледі. Қазақ даласындағы жер-су атауларын зерттеу ісі қарастырылып, топонимикалық бағыттағы зерттеу жұмыстарының ұлттық бірегейлікпен байланыстылық дәрежесі тұжырымдалды.