Дін мен діншілдерге, мұсылман мекемесі мен ұйымдарына қатысты жүргізіліп жатқан саясаттың теріс аспектілерін терең түсіну кезінде өткен тарихи сабақтардан тиісті тұжырымдар жасау қажет. Кеңес өкіметінің дінге сенушілерге, Діни мекемелер мен ұйымдарға қатысты біржақты теріс, атеистік саясатының проблемаларын объективті зерттеу үшін Тәуелсіздік берген мүмкіндік оның маңызы зор рөлін жан-жақты түсіну қажет. Бірнеше авторлар өз еңбектерінде Кеңес мемлекетінің діндарларға, діни құндылықтарға, діни білімі бар дін мұғалімдерінен бөліну себептеріне қатысты қуғын-сүргін саясатының кейінгі кезеңдеріне сілтеме жасады. Оларда Қарақалпақстанда Кеңес өкіметі жүргізген қуғын-сүргіндер, олардың арасында дінге сенушілерге қатысты жүргізілген қуғын-сүргіндер, діни саясат, діни шектеулер, тоталитарлық режим кезінде дінге сенушілердің жағдайы туралы айтылады. Бірақ өткен ғасырдың 60-80-ші жылдары шыққан еңбектерде исламдық діни ұйымдарға қатысты коммунистік идеологияның толық үстемдік екендігі байқалады. Мақалада қуғын-сүргінге ұшыраған Кеңес өкіметінің діни саясатынан зардап шеккен дін мұғалімі Калимбет ахун Өтемұратов туралы айтылады. Мақала мұрағаттық материалдарды, оның ұрпақтарының атасы туралы естеліктерін және осы тақырыпта әр жылдары жарық көрген кітаптарды қолдана отырып жазылған.