Мақалада Мұхамедрахым Жармұхамедұлы – айтысты зерттеуші ретінде талданады. М.Жармұхамедұлы Қазақ халқындағы бағзы заманнан бері жалғасып, бүгінгі күнге жеткен айтыс жанрының ортақ сипат-тарын зерттеген. М.Жармұхамедұлының айтысты зерттеудегі орнын зерттеудің маңызы зор. Зерттеушінің – осы жанрдың есте жоқ ескі заманнан бері талай бел-белестен асып, өміршең екпінмен ХХІ ғасырға жетуінің сырын ғалым биігінен айқындай түсу айтыс жанрын типологиялық тұрғыдан кешенді зерделеу-дің теориялық-методологиялық мәні де бағалы болмақ. Осы тұрғыдан келгенде қазақ халқында кездесетін айтыс жанрларының түрлерін айқындау, кешенді түгендеп, жинақтау, оны жіктеу, топтау, саралау жөнін-дегі М.Жармұхамедұлының зерттеу пікірлерін зерделеу де мақала мақсаты. Мақалада негізінен М.Жармұхамедұлының айтыс жанрының материалдарын толықтай қамтыған еңбектерін зерттеушілер еңбектерімен салыстырулар жасадық. Мақалада айтыстың байырғы замандағы түрлері жар-жар, өлі мен тірінің айтысы түрлері әлемнің басқа елдеріндегі рухани мұралармен бірлікте зерттелді