Бұл мақалада Кеңестік Қазақстанға мәжбүрлеп көшірілген поляктардың кеңестік билікке, коммунизмге және елдегі әлеуметтік-экономикалық ахуалға қатысты наразылыққа толы пікірлері талданды. Зауыт пен фабрикаларға, ұжымшарлар мен кеңшарларға күштеп жұмылдырылған бұрынғы Екінші Речь Посполита тұрғындарының кеңес органдарымен байланысы, өзара шағым-дары және қалайша кеңестік тәртіп пен қоғамдық-саяси өмірге бейімделгендігі қарастырылды. Көбіне әлеуметтік-экономикалық қиындықтардан туындаған антикеңестік көзқарастардың қайнаркөзі және соған жауап ретінде орын алған репрессиялық іс-шаралар талқыланды. Кеңестік Қазақстанға күштеп көшірілген арнайы қоныстанушылардың Екінші Дүниежүзілік соғыстағы жеңіске деген үлесі мен кеңестік билікке деген жағымсыз көзқарастарының себептерін және кеңес үкіметінің жекелеген поляк азаматтарына қатысты жүргізген қуғын-сүргіндерді зерде сүзгісінен өткізу-мақаланың ең басты мақсаты. Мұрағат құжаттарына дереккөздік талдаумен қатар, салыс-тырмалы-тарихи және жинақтау әдістері қолданылды. Кеңестік билеушілердің баяндамалары мен есептеріне назар аударып, Польша тұрғындарының билікке деген ашық қарсылығы мен Польша Республикасы елшілігі өкілдігімен тығыз қарым-қатынаста болып, көпшіліктің кеңестік азамат-тықтан бас тартып, Польша азаматтығын алуға тырысқаны, қоғамдық қызметтермен айналысудан бас тартқаны-бұрынғы Польша Республикасы тұрғындарының Кеңес Одағына өкпесі қара қазандай болып, осындай қарсылық түрін таңдады деген қорытынды жасалды.