1950 жылы КСРО-да мұнай өндіру 1940 жылмен салыстырғанда 22%-ке өсті. Шығыс аудандарының үлесі қазақ мұнайшыларын қосқанда 40 процентті құрады. Егер соғыс қарсаңында Қазақстанның мұнай өнеркәсібі Ембімұнай мен Ақтөбемұнаймен ғана ұсынылған болса, соғыстан кейінгі жылдары республиканың мұнай өнеркәсібінде елеулі құрылымдық өзгерістер болды. XX ғасырдың 50-жылдарының соңы мен 60-жылдарының басында Кеңқияқ, Прорва, Қосөзен (Жайық пен Еділ аралығында) мұнай-газ кен орындарының, Маңғышлақ түбегінде мұнай мен газдың бай қорының ашылуы Қазақстанда мұнай-газ өнеркәсібінің қалыптасуына әкелді және тұтастай алғанда КСРО бойынша біздің мұнайшылардың мәртебесін көтерді.

Бұл мақалада Маңғыстау облысындағы жаңа мұнай және газ кен орындарының ашылуы мен игерілуі талқыланады. 125 жылға жуық уақыт ішінде Қазақстандағы мұнай және газ кен орындарын ашу және өндіру туралы көптеген зерттеулер жарияланды. Алайда, бұл мәселенің көптеген аспектілері, біздің ойымызша, әлі де жеткілікті түрде зерттелмеген. Мақаланы жазғанда мұрағаттық дереккөздерді, сонымен қатар соңғы жылдары жарияланған диссертациялар мен монографияларды пайдаландық. Маңғыстау мұнай-газ саласы түбектің әлеуметтік-экономикалық дамуының негізі болды және сонымен бірге тәуелсіз еліміздің экономикалық дамуында ерекше орын алады. Материалды қамту барысында біз нақты дереккөздерді зерттеу негізінде жаңа инновациялық тәсілдерді қолдануға тырыстық, сонымен қатар моноқалалар, демографиялық даму және экологиялық жағдайды қарастырдық.