Орыс тарихындағы «империя мәселесіне» арналған зерттеулерге ғылыми шолу және талдау жасау Ресей империясының әртүрлі аймақтарындағы, ресейлік, отандық және шетелдік зерттеушілердің ислам тарихына арналған еңбектер негізінде патшалық Ресейдің өміріндегі «ислам факторының» өзектілігін анықтады. Әсіресе революцияға дейінгі Еділ мен Орал өңіріндегі Ислам тарихының мәселелері өзекті. Бұл Ресейдің империялық саясатындағы негізгі мәселелердің бірі – «мұсылман мәселесін» ажыратуға мүмкіндік берді. Осы зерттеу барысында «мұсылман мәселесінің» қалыптасу кезеңдерін анықтауға және исламның Ресей қоғамының саяси проблемасына айналуын қарастыруға әрекет жасалды. «Мұсылман мәселесінің» пайда болуы, оның тарихи мазмұны, оны мемлекеттік реттеу кезеңдері, революцияға дейінгі үкіметтердің мұсылмандық саясаты, одан әрі Кеңес өкіметі мен патша империясының – мұсылмандардың мұрасына қатысты дискурс, міне, мәселенің бүгінгі күнге дейінгі мазмұнының негізгі бағыттары осы.
Мақалада «империя мәселесін» зерттеу аясында алғашқылардың бірі болып Ресей империясындағы «мұсылман мәселесінің» пайда болу тарихы мен оның мазмұнын талқылауға әрекет жасалды: мұсылман мәселесі дегенде нені түсінді, билік қандай мәселені шешті және ол мұсылмандарға қатысты саясатта қандай шешім тапты.