Негізгі мазмұнға өту Негізгі шарлау мәзіріне өту Сайттың төменгі деректемесіне өту

Уважаемые пользователи! На нашем хостинге ведутся технические работы, на сайте могут быть ошибки. Приносим свои извинения за временные неудобства.

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗҰПУ, ХАБАРШЫ «ТАРИХ ЖӘНЕ САЯСИ-ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР» СЕРИЯСЫ

РЕВОЛЮЦИЯҒА ДЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕГІ ҚАЗАҚ ЖҰМЫСШЫ КАДРЛАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ТУРАЛЫ МӘСЕЛЕГЕ

Жарияланған April 2023
NARXOZ университеті
Аңдатпа

Мақала революцияға дейінгі кезеңдегі ұлттық жұмысшы кадрлардың тарихын Қазақстанның Ұлттық индустриялық кадрлары тарихының маңызды кезеңдерінің бірі ретінде қарастырылады. Қазақ жұмысшы кадрларын қалыптастыру процесі дәл 1917 жылғы Қазан төңкерісіне дейін басталғаны белгілі, қазақтың дәстүрлі қоғамының стратификациясы барысында кедейленген шаруаның белгілі бір бөлігі жұмыс іздеп жергілікті темір жолдар, балық аулау және өнеркәсіптік кәсіпорындар салуға бағытталды. Бұл ретте олар туған ауылымен экономикалық байланысты үзбеді және ауыл шаруашылығы жұмыстарына қатысу үшін қажеттілігіне қарай сол жерлеріне қайта оралды. Салалық бөліністе қазақтың көптеген жұмысшылары тұз, балық аулау және тау-кен өндірісінде жұмыс істеді. Білікті еңбек қажет болған өңдеу өнеркәсібінде олардың саны өте төмен болды. Сонымен қатар, қазақтар құрамында білікті кадрлар аз болды. Олар негізінен қосалқы жұмыстармен, біліктілігі жоқ еңбекпен айналысты және сәйкесінше аз жалақы алды. Ауыр еңбек жағдайлары, төмен жалақы, көптеген айыппұлдар, алдау, есеп айырысу, яғни рұқсат беру, билік пен кәсіпорын әкімшілігінің озбырлығы жергілікті жұмысшыларды өздерінің экономикалық және саяси жағдайларын жақсарту үшін күресуге итермеледі. ХІХ ғасырдың екінші жартысы мен ХХ ғасырдың басында қазақ жұмысшылары да стихиялық, ұйымдастырылмаған сипаттағы өңірдегі жұмысшы қозғалысына қатысты. Мысалы, қазақ жұмысшылары белсенді қатысқан Қазақстандағы ең ірі ереуіл 1905-1907 жылдардағы орыс революциясы жылдарында Успен кенішінде болды.

pdf (English)
Тіл

English

Дәйексөздерді қалай жазу керек

[1]
Асылбекова, Ж. 2023. РЕВОЛЮЦИЯҒА ДЕЙІНГІ КЕЗЕҢДЕГІ ҚАЗАҚ ЖҰМЫСШЫ КАДРЛАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ТУРАЛЫ МӘСЕЛЕГЕ. АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗҰПУ, ХАБАРШЫ «ТАРИХ ЖӘНЕ САЯСИ-ӘЛЕУМЕТТІК ҒЫЛЫМДАР» СЕРИЯСЫ. 75, 3 (Квіт 2023). DOI:https://doi.org/10.51889/1728-5461.2023.1.76.001.