Мақала Шығыс Қазақстанның қалалық қазақ халқының қалыптасуы тұрғысынан кеңестік кезеңдегі халық санағы мәліметтерін талдауға арналған. Осы негізде белгілі бір тарихи сегменттің ерекшеліктерін көрсететін негізгі кезеңдер анықталады. Әр кезеңге тарихи-демографиялық сипаттама беріледі, оның аймақ тұрғындарының қалыптасу динамикасына әсері анықталады. Жалпы республикалық тенденциялар Шығыс Қазақстанда көрініс тапқаны анықталды, сонымен қатар аймақтық ерекшеліктер де атап өтілді. Облыс халқы екі негізгі этностан - қазақтар мен орыстардан тұрады деп есептеледі, бірақ басқа этностар өкілдерінің үлесі де ескеріледі. 1960-1980 жж. негізгі этникалық топтардың демографиялық векторларындағы айырмашылықтар көбірек байқалуда, қазақ этносының урбанизация тенденциясы біртіндеп қалыптасуда, өйткені осы кезеңнен бастап қазақтар қалалық ұлтқа айналуда.