ХХ ҒАСЫРДЫҢ 50-ЖЫЛДАРЫНДАҒЫ  ҚАЗАҚСАНДАҒЫ ЖАЗУШЫЛАР ОДАҒЫНДАҒЫ КЫСЫМ  ЖӘНЕ ЦЕНЗУРА  МӘСЕЛЕСІ

Аңдатпа

Мақалада ХХ ғасырдың 50-жылдарындағы  Қазақсандағы жазушылар одағындағы кысым  және цензура  мәселесі талданады.

Жазушылар Одағының тарихын, тағдырын зерттеу рухани тегімізді тануға септігін тигізеді, тарихымыздың тұңғиық тереңінен бастау алатын рухани әлемімізге бойлауға мүмкіндік береді.

Кеңестік цензура негізінен екі жақты саясат ұстанды. Бірінші, заңды бұзып, шектен шыққан жеке адамдар мен мекемелерді сот-әкімшілік жүйесі бойынша тәртіпке салатын заңдық өкілеті жол арқылы әрекет етсе, екіншіден, жеке тұлғаларға қарсы «аса шебер идеологиялық қысым мен күш көрсету арқылы» арандату мен адам құқығын аяқ асты ететін қылмыстық жол. Осы жағдайдың салдарынан шығармашылық тұлғалардың , билікпен халықтын қарыым-қатынасы жөнінде анызға айналған бейнелер қалыптасты. Әр кезеңнің өзіндік тақырыбы, кейіпкері, стилі, ағым-бағыты болады. ХХ ғасырдың 50 жылдарының бағыты ретінде жаңашыл шығармашылық ізденіс қажет болды. Ғылыми-зерттеу жұмысы-ның бір бағыты қоғам, адам, өкімет, пратия, саясат сынды басты мәселелердің жазушылар одағының өміріне әсері қандай болғандығын, шығармашылығында қалай көрініс тапқанын жазу, анықтау, салыстыру. 1948 жылы «космополитизммен», яғни шетел мемлекеттерінің мәдениетіне көңіл бөлушілер-мен және кейінгі кеңес әдебиетшілерне «ұлтшылдармен» күрес науқаны басталды.

Тірек сөздер: жазушылар, жазушылар Одағы, цензура,  шығармашылық